Παναγή Βάσος
Παναγή Βάσος
Παναγή Βάσος
Γεννήθηκε στο Νέο Χωρίο, της επαρχίας Πάφου, στις 17 Φεβρουαρίου 1929.
Έπεσε στις 4 Νοεμβρίου 1956, στο χωριό του.
Γονείς : Παναγής Χριστοδούλου και Παρασκευή Ξενοφώντος Παναγή
Αδελφές : Ελισάβετ, Βασιλεία και Ανδρονίκη
Ο Βάσος Παναγή τελείωσε το δημοτικό σχολείο του χωριού του και εργαζόταν ως εργάτης και βοσκός. Με την έναρξη του αγώνα εντάχθηκε στις τάξεις της ΕΟΚΑ και ήταν μέλος της Ομάδας Κρούσεως Τυφεκιοφόρων Νέου Χωριού. Έδρασε στην απόκρυψη και διανομή εκρηκτικού υλικού, που μαζί με συναγωνιστές του, έπαιρναν από οβίδες που μάζευαν στην περιοχή “Αρναούτης” του Ακάμα, την οποία χρησιμοποιούσε σαν πεδίο βολής το Βρετανικό Ναυτικό στο Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Πήρε μέρος σε δολιοφθορές εναντίον των Άγγλων, σε ενέδρες και βομβιστικές επιθέσεις. Το Μάιο του 1956, μαζί με συναγωνιστές του, καθάρισαν από θάμνους και ετοίμασαν στην τοποθεσία Καψάλα του Ακάμα δίαυλο προσγείωσης αεροπλάνου, το οποίο προγραμματιζόταν να μεταφέρει μυστικά από την Ιταλία οπλισμό για τις ανάγκες της ΕΟΚΑ.
Στις 3 Νοεμβρίου 1956 η ομάδα της ΕΟΚΑ Νέου Χωρίου προκάλεσε επίθεση εναντίον Άγγλων στρατιωτών, οι οποίοι περιόρισαν τις κινήσεις τους στην περιοχή, λόγω των συχνών επιθέσεων που δέχονταν από την ΕΟΚΑ. Ο αρχηγός της ομάδας Γεώργιος Στυλιανού, συμβούλευσε να υψωθεί ελληνική σημαία στο σχολείο του χωριού και να καταστραφεί το ταχυδρομικό κιβώτιο που έφερε πάνω το βρετανικό βασιλικό έμβλημα. Ειδοποιήθηκε για τα συμβάντα η αστυνομική αρχή Πόλεως Χρυσοχούς και στάλθηκαν στρατιωτικές δυνάμεις στο χωριό, στην είσοδο του οποίου τα οχήματά τους ενέπεσαν σε ενέδρα της ΕΟΚΑ που έστησαν οι ήρωες Γεώργιος Στυλιανού, Βάσος Παναγή και Γεώργιος Αναστάση. Αυτοί ακινητοποίησαν το δεύτερο όχημα της φάλαγγας με πυροδότηση ηλεκτρικής νάρκης, γιατί στο πρώτο οι δυνάμεις ασφαλείας είχαν δυο ομοχώριούς τους που είχαν πάρει για ανθρώπινες ασπίδες από το δρόμο. Έριξαν τις δυο τους χειροβομβίδες, εκ των οποίων η μια δεν εξερράγη και αποχώρησαν.
Οι Άγγλοι στρατιώτες, μαζί με Τούρκους επικουρικούς που δέχτηκαν την επίθεση, τους καταδίωξαν. Είχαν απομακρυνθεί αρκετά και ήταν έτοιμοι να καλυφθούν πίσω από βουνοκορφή, όταν ο Γεώργιος Στυλιανού, αρχηγός της αποστολής, πληγώθηκε στο πόδι. Οι δυο συναγωνιστές του γύρισαν πίσω και τον πήραν. Κατά την αποχώρηση, τους πρόλαβαν οι στρατιώτες, που άνοιξαν καταιγιστικά πυρά εναντίον τους και τους οδήγησαν σε επίπεδο έδαφος. Εκεί πυροβόλησαν στο κεφάλι το Γεώργιο Αναστάση. Μετέφεραν τους νεκρούς στο χωριό και υποχρέωσαν τους κατοίκους να περάσουν μπροστά από τα κατακρεουργημένα κορμιά τους, τα οποία συνέχισαν να πυροβολούν και να λογχίζουν. Στη συνέχεια τα κρέμασαν στα οχήματά τους και τα περιέφεραν στην Πόλη Χρυσοχούς.